ΨΩΡΙΑΣΗ

Η ψωρίαση είναι μια χρόνια νόσος.

• Mοιάζει με μεταδοτικό νόσημα, αλλά δεν είναι.
  Δεν κολλάς ακουμπώντας κάποιον με ψωρίαση.
  Δεν κολλάς αν κολυμπήσεις στην ίδια πισίνα ή κάνεις sex με ένα άτομο που έχει ψωρίαση.
• Κληρονομείται μέσω των γονιδίων.
• Συνήθως ένα η περισσότερα άτομα μέσα σε μια οικογένεια έχουν ψωρίαση.
• Εμφανίζεται σε οποιαδήποτε ηλικία.
• Οι ασθενείς με ψωρίαση μπορεί να εμφανίσουν καρδιακή νόσο, διαβήτη και άλλα νοσήματα, γι’ αυτό χρειάζεται προσοχή.

• Ποια είναι τα είδη της ψωρίασης

  • Κατά πλάκας ψωρίαση: αποτελεί την πιο συνηθισμένη μορφή ψωρίασης (80%). Χαρακτηρίζεται από πλάκες που δεν είναι ιδιαίτερα κνησμώδεις και αποτελούνται από παχιά, αργυρόχροα λέπια. Οι πιο συνήθεις περιοχές που προσβάλλονται είναι οι αγκώνες, τα γόνατα ή/και η κεφαλή.
  • Σταγονοειδής ψωρίαση: πρόκειται για σπανιότερη μορφή ψωρίασης (<10%). Εμφανίζεται συνήθως σε παιδιά ή νεαρούς ενήλικες και ακολουθεί μια φαρυγγοαμυγδαλίτιδα (στρεπτοκοκκική λοίμωξη). Οι πλάκες είναι μικρές, με < 2 εκ διάμετρο, σαν σταγόνες, με διάχυτη κατανομή. Ο συγκεκριμένος τύπος ψωρίασης έχει πολύ καλή πρόγνωση και υποχωρεί σύντομα ( συνήθως σε λίγους μήνες) με τη χρήση τοπικών θεραπειών ενώ και η φωτοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει.
  • Η ψωριασική ονυχία εμφανίζεται στο 25-50% των ασθενών με ψωρίαση δέρματος και σχετίζεται με ψωριασική αρθρίτιδα. Είναι πιο συχνή σε ηλικίες άνω των 40 ετών ενώ η προσβολή των ονύχων είναι πιο σοβαρή στην ψωρίαση τύπου I. Παρατηρούνται αλλαγές στο χρώμα των νυχιών (λευκονυχία, σταγόνα ‘ελαίου), και δυστροφία των νυχιών (ευθραστότητα, τραχύτητα, ονυχόλυση, υπονύχια υπερκεράτωση). Συνήθως προσβάλλονται περισσότερα από ένα νύχια.
  • Η ανάστροφη ψωρίαση προσβάλλει τις πτυχές (μεσογλουτιαία, μηροβουβωνικές, υπομαζικές, μασχαλιαίες και οπισθοωτιαία) και είναι συχνότερη σε μεγαλύτερες ηλικίες. Χαρακτηρίζεται από σαφώς αφοριζόμενες ερυθηματώδεις πλάκες με ελάχιστο ή καθόλου λέπι.
  • Η ψωρίαση των γεννητικών οργάνων μπορεί να προσβάλλει τα γεννητικά όργανα του άνδρα (σώμα του πέους, βάλανο, όσχεο) κα της γυναίκας (αιδοίο).
  • Η φλυκταινώδης ψωρίαση χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό φλυκταινών (επάρματα του δέρματος με πύον). Διακρίνεται στην εντοπισμένη και στη γενικευμένη φλυκταινώδη ψωρίαση. Η εντοπισμένη μορφή προσβάλλει τις παλάμες και τα πέλματα (ακροφλυκταίνωση). Η γενικευμένη μορφή χαρακτηρίζεται από γενικευμένη ή και καθολική προσβολή του σώματος, εμφανίζει οξεία, υποξεία ή κεραυνοβόλο πορεία, μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή, και χρειάζεται ο ασθενής να απευθυνθεί αμέσως στο Δερματολόγο.
  • Η ερυθροδερμική ψωρίαση αποτελεί την πιο σοβαρή εκδήλωση της ψωρίασης. Χαρακτηρίζεται από ερυθρότητα όλου του δέρματος, ενώ μπορεί να υπάρχουν και συστηματικά συμπτώματα όπως πυρετός και κακουχία. Ο ασθενής θα πρέπει να απευθυνθεί αμέσως σε Δερματολόγο, και χρήζει νοσηλείας και υποστήριξης προς αποφυγή επιπλοκών.
  • Μερικοί άνθρωποι που υποφέρουν από ψωρίαση αναπτύσσουν έναν τύπο αρθρίτιδας που ονομάζεται ψωριασική αρθρίτιδα. Τα πρώτα σημάδια είναι συχνά πρησμένες, άκαμπτες και μερικές φορές επώδυνες αρθρώσεις το πρωί. Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι χρόνια κατάσταση.

• Συνοδά νοσήματα

  Η ψωρίαση δεν είναι κάτι παροδικό αλλά είναι μια χρόνια νόσος που χαρακτηρίζεται από εξάρσεις και υφέσεις. Δεν αποτελεί ένα απλό εξάνθημα με δυσάρεστη εικόνα αλλά μια εκδήλωση συστηματικής φλεγμονής. Μπορεί να συνοδεύεται από άλλες νόσους όπως:

  • Ψωριασική αρθρίτιδα
    Μερικοί άνθρωποι που υποφέρουν από ψωρίαση αναπτύσσουν έναν τύπο αρθρίτιδας που ονομάζεται ψωριασική αρθρίτιδα. Τα πρώτα σημάδια είναι συχνά πρησμένες, άκαμπτες και μερικές φορές επώδυνες αρθρώσεις το πρωί. Η ψωριασική αρθρίτιδα είναι χρόνια κατάσταση.
  • Φλεγμονώδη νόσο του εντέρου (νόσο Crohn)
  • Μεταβολικό σύνδρομο
  • Παχυσαρκία
  • Σακχαρώδη διαβήτη
  • Καρδιαγγειακή νόσος

  

  Επίσης, η ψωρίαση έχει σημαντικά αρνητικό αντίκτυπο στην ψυχολογία του ασθενούς με αποτέλεσμα μεγάλη επιβάρυνση της ποιότητας ζωής του.

  Τα ερευνητικά και κλινικά δεδομένα των τελευταίων ετών αναδεικνύουν την ψωρίαση ως μια συστηματική νοσολογική οντότητα με σοβαρές επιπτώσεις όχι μόνο στην ποιότητα ζωής αλλά και στο προσδόκιμο επιβίωσης των ασθενών. Η αντιμετώπιση της ψωρίασης ως συστηματικής νόσου έχει σαφή επίπτωση στη θεραπευτική προσέγγιση. Νέες ειδικές θεραπείες εξελίσσονται στην προσπάθεια αντιμετώπισης όχι μόνο των δερματικών αλλά και των συστηματικών εκδηλώσεων και συνοσηροτήτων.

  Ο Δερματολόγος θα συνεργαστεί και θα σας παραπέμψει εφόσον χρειάζεται και σε άλλες ειδικότητες(π.χ ψυχολόγο, διαβητολόγο, γαστρεντερολόγο, ρευματολόγο) για την αντιμετώπιση των συνοδών παθήσεων.

• Τι προκαλεί την ψωρίαση

  Στην ψωρίαση, το ανοσολογικό σύστημα του ανθρώπου στέλνει λανθασμένα μηνύματα στα κύτταρα του δέρματος να αναπτυχθούν πιο γρήγορα. Έτσι στην ψωρίαση, τα δερματικά κύτταρα αναπτύσσονται μέσα σε μερικές μέρες αντί για εβδομάδες. Αυτά τα κύτταρα που μεγαλώνουν γρήγορα, δεν πέφτουν στην ώρα τους, με αποτέλεσμα, να συσσωρεύονται στις πλάκες ψωρίασης.

  Οι περισσότεροι άνθρωποι πρωτοπαρουσιάζουν ψωρίαση μετά από stress, μετά από φαρυγγο-αμυγδαλίτιδα, σε κρύο και ξηρό καιρό, μετά από λήψη φαρμάκων όπως το λίθιο ή τα ανθελονοσιακά, μετά από κάψιμο, γδάρσιμο ή έγκαυμα.
  

• Πως αντιμετωπίζεται η ψωρίαση

  Κάθε ασθενής είναι διαφορετικός και πρέπει η θεραπεία να προσαρμόζεται στο είδος της ψωρίασης, στην ηλικία, στην έκταση, στην ύπαρξη άλλων νοσημάτων και στην ψυχολογική κατάσταση του ασθενούς. Ενώ δεν υπάρχει πλήρης και οριστική θεραπεία για την ψωρίαση, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να βοηθήσει στον έλεγχο αυτής της πάθησης.

  Με τις σημερινές δυνατότητες η αντιμετώπιση τόσο της ψωρίασης όσο και της ψωριασικής αρθρίτιδας είναι πιο αποτελεσματική από ότι τα προηγούμενα χρόνια.
  

• Τι περιλαμβάνει η θεραπεία της ψωρίασης

  1. ΤΟΠΙΚΑ ΣΚΕΥΑΣΜΑΤΑ
     Στα άτομα με προσβεβλημένη επιφάνεια σώματος μικρότερη από 5%, συνήθως γίνεται έναρξη τοπικής θεραπείας, εκτός αν η τοπική θεραπεία ήταν αναποτελεσματική για τον ασθενή στο παρελθόν ή εαν η ψωρίαση είναι εκφυλιστική λόγω της προσβεβλημένης περιοχής. Σε ασθενείς με ήπιες εντοπισμένες πλάκες, μπορούν να χορηγηθούν τοπικά κορτικοστεροειδή , καλσιποτριόλη, καλσιτριόλη, ταζαροτένη κλπ. Τα παρασκευάσματα αθραλίνης έχουν αποδοκιμαστεί λόγω της δυσκολίας στην χρήση τους, αλλά συνεχίζουν να αποτελούν μια αποτελεσματική εναλλακτική των κορτικοστεροειδών. Τα παρασκευάσματα αθραλίνης χρησιμοποιούνται σε κέντρο ημερήσιας φροντίδας.
  2. ΣΥΣΤΗΜΑΤΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
     Με φάρμακα που λαμβάνονται από το στόμα όπως ρετινοειδή, μεθοτρεξάτη και κυκλοσπορίνη. Η κυκλοσπορίνη είναι εντυπωσιακά αποτελεσματική ως μονοθεραπεία για την ψωρίαση, αλλά σχετίζεται με τη νεφροτοξικότητα και υπέρταση, καθώς και έναν θεωρητικό κίνδυνο κακοήθειας με την μακροχρόνια χρήση. Επομένως, σύμφωνα με τις υφιστάμενες κατευθυντήριες οδηγίες η χρήση της κυκλοσπορίνης πρέπει να περιορίζεται σε 1 ή 2 χρόνια.
  3. ΦΩΤΟΘΕΡΑΠΕΙΕΣ
     Η φωτοθεραπεία με UVB χρησιμοποιείται από τη δεκαετία του ’20 για τη θεραπεία της ψωρίασης και έχει τεκμηριωθεί τόσο η ασφάλεια όσο και η αποτελεσματικότητά της. Είναι ιδιαίτερη χρήσιμη για ασθενείς που έχουν δείξει καλή ανταπόκριση στην έκθεση στον ήλιο. Η PUVA χρησιμοποιείται σε ασθενείς που δεν έχουν επιτύχει επαρκή ύφεση με τη UVB. Στους ασθενείς αυτούς μπορεί να προστεθεί χαμηλή δόση ρετινοειδών.
  4. ΒΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΘΕΡΑΠΕΙΕΣ & ΒΙΟΛΟΓΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΓΙΑ ΨΩΡΙΑΣΗ

  Ανάγκη για θεραπεία με βιολογικούς παράγοντες
  Οι περιορισμοί των κλασικών παραδοσιακών συστηματικών θεραπειών για την ψωρίαση, όπως η κυκλοσπορίνη, η μεθοτρεξάτη (MTX) και η ασιτρετίνη, περιλαμβάνουν την ανάγκη για βραχυπρόθεσμα μόνο σχήματα θεραπείας με στόχο την αποφυγή τοξικότητας. Οι κύριοι περιορισμοί περιλαμβάνουν την ηπατική τοξικότητα για την ΜΤΧ, και την υπέρταση και νεφροτοξικότητα για την κυκλοσπορίνη, ενώ η τερατογένεση και η δερματοβλεννογόνιος τοξικότητα αφορούν την ασιτρετίνη. Έτσι, οι βιολογικοί παράγοντες ήρθαν να καλύψουν την ανάγκη για μια εκλεκτική συστηματική θεραπεία, καθώς και την ανάγκη για συνεχή θεραπεία μακρύτερης διάρκειας, με στόχο τη βελτίωση της συμμόρφωσης του ασθενούς, και την καλύτερη κλινική απάντηση με ένα θετικό προφίλ ασφάλειας.

  Βιολογικοί παράγοντες για ενήλικες με ψωρίαση
  Οι βιολογικές θεραπείες για τη θεραπεία της ψωρίασης ενδείκνυνται σε ενήλικες ασθενείς >18 ετών, με μέτρια έως σοβαρή ψωρίαση, σε μεγάλη έκταση επιφανείας σώματος (>10%), οι οποίοι είναι ανθεκτικοί ή έχουν αντένδειξη σε άλλες συστηματικές θεραπείες. Επίσης, έχει προταθεί πως θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η επίδραση της ψωρίασης στην ποιότητα ζωής των ασθενών κατά τη λήψη της θεραπευτικής απόφασης.Οι εκδηλώσεις της ψωρίασης που μπορεί να επιβαρύνουν την ποιότητα ζωής του ασθενούς περιλαμβάνουν την εντόπιση σε εμφανείς περιοχές του σώματος, την παρουσία βλαβών μεγάλης έκτασης στο τριχωτό κεφαλής, τη συμμετοχή της γεννητικής χώρας, των παλαμών/πελμάτων, την ψωρίαση τουλάχιστον δύο νυχιών δακτύλων χεριών, την συνύπαρξη έντονου κνησμού ή την παρουσία ανθεκτικών ψωριασικών πλακών.

  Βιολογικοί παράγοντες για παιδιά και εφήβους με ψωρίαση
  Εώς το 2016, οι θεραπείες που έχουν εγκριθεί για την θεραπεία της ψωρίασης των παιδιών και των εφήβων περιλαμβάνουν:Adalimumab: έχει έγκριση για τη σοβαρή ψωρίαση κατά πλάκας σε παιδιά και εφήβους από την ηλικία των 4 ετών οι οποίοι εμφάνισαν ανεπαρκή ανταπόκριση ή είναι ακατάλληλοι υποψήφιοι για τοπική θεραπεία και φωτοθεραπεία. Δοσολογία: 0.8 mg/kg (με maximum 40 mg ανά δόση) σε υποδόρια χορήγηση 1 φορά εβδομαδιαίως για τις πρώτες 2 εβδομάδες, και κάθε 2η εβδομάδα στη συνέχεια.Etanercept: έχει έγκριση για τη θεραπεία της σοβαρής ψωρίασης κατά πλάκας που δεν ανταποκρίνεται ή με δυσανεξία σε άλλες συστηματικές θεραπείες ή φωτοθεραπεία, σε παιδιά και εφήβους ηλικίας 6 ετών και άνω. Δοσολογία αρχικής χορήγησης: 0.8 mg/kg (με maximum 50 mg ανά δόση) σε υποδόρια χορήγηση, 1 φορά εβδομαδιαίως για έως 24 εβδομάδες.Ustekinumab: έχει έγκριση για την μέτρια ως σοβαρή ψωρίαση κατά πλάκας σε έφηβους ασθενείς από την ηλικία των 12 ετών και άνω, οι οποίοι δεν ελέγχονται επαρκώς με, ή έχουν δυσανεξία σε άλλες συστηματικές θεραπείες ή φωτοθεραπεία. Δoσολογία: 0.75 mg/kg [ για βάρος σώματος: <60 kg], 45 mg [για βάρος: ≥60-≤100 kg], και 90 mg [ για βάρος σώματος >100 kg]). Χορηγείται υποδορίως τις εβδομάδες 0, 4 και κάθε 12 εβδομάδες εις το εξής.

  Τι είναι οι βιολογικοί παράγοντες ;
  Οι βιολογικοί παράγοντες είναι μεγάλα μόρια-όχι απλές χημικές ενώσεις-παρόμοιες με αυτές που είναι στον οργανισμό μας και διεγείρουν ή εμποδίζουν τη δράση άλλων μορίων του οργανισμού μας.Οι βιολογικοί παράγοντες είναι κυρίως πρωτεϊνες που χωρίζονται σε 3 κατηγορίες, τα αντισώματα, τις πρωτεϊνες σύντηξης και τις ανασυνδυασμένες κυταροκίνες. Ανάλογα με τον τρόπο δράσης τους, έχουν σαν στόχο είτε τη στόχευση Τ κύτταρων, ή τη στόχευση κυταροκινών, που συμμετέχουν στην παθογένεση της ψωρίασης. Η αναχαίτιση της δράσης του TNF-α αποτελεί το θεραπευτικό στόχο για τρεις βιολογικούς παράγοντες, το infliximab, το etarnecept, και το adalimumab.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ