ΚΑΡΚΙΝΟΣ ΤΟΥ ΔΕΡΜΑΤΟΣ

Ο καρκίνος του δέρματος είναι ένα κακόηθες νεόπλασμα που αναπτύσσεται από τα κύτταρα της επιδερμίδας.

Οι πιο συχνοί τύποι του καρκίνου του δέρματος είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα και το μελάνωμα. Οφείλεται κυρίως στην υπερβολική έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία με πιο επικίνδυνη την UVB. Υπάρχει όμως και κληρονομική προδιάθεση. Παρά το γεγονός ότι στο 80% των περιπτώσεων εμφανίζεται στο πρόσωπο στα χέρια και στον λαιμό, δηλαδή σε σημεία που εκτίθενται περισσότερο στον ήλιο, μπορεί να εμφανιστεί σε οποιοδήποτε μέρος του σώματος.

  • Σχετικά

    Ο καρκίνος του δέρματος μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, με υψηλότερη συχνότητα την 20ετία μεταξύ των 40 και 60 ετών. Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια αύξηση κρουσμάτων δερματικού καρκίνου σε νεότερα άτομα. Έτσι, οποιοδήποτε ασυνήθιστο ογκίδιο ή πληγή που δεν κλείνει στο δέρμα και επιμένει για περισσότερο από 3 μήνες, θα πρέπει να θεωρείται δερματικός καρκίνος μέχρι να αποδειχτεί το αντίθετο.

    Οι πιο σημαντικοί παράγοντες για την ανάπτυξη δερματικού καρκίνου είναι ο τύπος του δέρματος και η έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία. Όσοι έχουν ανοιχτόχρωμο δέρμα και φακίδες, έχουν σπίλους (ελιές), εκτίθενται συχνά στον ήλιο, έχουν οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του δέρματος ή έχουν λάβει θεραπευτική αγωγή με ακτινοβολία, κινδυνεύουν περισσότερο να προσβληθούν από δερματικό καρκίνο.

    Η καλύτερη προφύλαξη για τα άτομα που κινδυνεύουν είναι η αποφυγή έκθεσης στον ήλιο και η χρήση κατάλληλων ρούχων και προστατευτικών αντηλιακών κρεμών.

  • Διάγνωση

    Η διάγνωση του καρκίνου του δέρματος μπορεί να γίνει με την αφαίρεση τμήματος ή ολόκληρης της δερματικής αλλοίωσης και της εξέτασης των κυττάρων της στο μικροσκόπιο (βιοψία). Η ιστολογική εξέταση αποτελεί τη βάση για τη διάγνωση και τη θεραπεία του καρκίνου του δέρματος.

    Επίσης στη διάγνωση βοηθά και η δερματοσκόπηση – χαρτογράφηση με την οποία στην ψηφιακή κάμερα απεικονίζονται τα ειδικά χαρακτηριστικά του βασικοκυτταρικού ή ακανθοκυτταρικού καρκινώματος και του μελανώματος.

  • Βασικοκυτταρικό καρκίνωμα

    Ο πιο διαδεδομένος καρκίνος του δέρματος είναι το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα (BCC). Πρόκειται για νεόπλασμα που προέρχεται από τα κύτταρα της βασικής στοιβάδας της επιδερμίδας.

    Ευθύνεται για περισσότερο από το 90% των καρκίνων του δέρματος στις ΗΠΑ. Πρόκειται για τη λιγότερο επικίνδυνη μορφή καρκίνου του δέρματος. Κλινικά πρόκειται για ένα οζίδιο συνήθως ροδαλό ή μελαγχρωματικό που επιμένει.

    Άλλες φορές εξελκώνεται και μοιάζει με πληγή που δεν κλείνει εύκολα ή είναι επίπεδο δίνοντας την εικόνα ουλής. Το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα αναπτύσσεται αργά και πολύ σπάνια δίνει μεταστάσεις. Πρέπει όμως να αντιμετωπιστεί αμέσως μόλις διαγνωστεί διότι εάν η αφαίρεση του καθυστερήσει καταστρέφει τους ιστούς σε μεγάλο βάθος φτάνοντας συχνά μέχρι τα οστά.

    Σημαντικός παράγοντας κινδύνου για την εμφάνιση αυτού του τύπου καρκίνου είναι η χρόνια και παρατεταμένη έκθεση στον ήλιο.

    Υπάρχουν διάφορες μορφές βασικοκυτταρικού καρκινώματος όπως:

    • Tο οζώδες (ροδαλό οζίδιο),
    • Eλκωτικό (σαν πληγή που δεν κλείνει)
    • Mελαγχρωματικό (που μοιάζει με σκουρόχρωμη ελιά)
    • Tύπου εντοπισμένης σκληροδερμίας (μοιάζει με λευκή ουλή)
  • Aκανθοκυτταρικό καρκίνωμα

    Είναι ένας κακοήθης όγκος που προέρχεται από τα κερατινοκύτταρα της επιδερμίδας ή των εξαρτημάτων του δέρματος. Αντίθετα με το βασικοκυτταρικό καρκίνωμα, έχει μεγαλύτερο κίνδυνο εμφάνισης μεταστάσεων,που ωστόσο οδηγεί στον θάνατο μόνο ένα μικρό ποσοστό ασθενών.

    Μπορεί να εμφανιστεί:

    • Σε περιοχές του δέρματος που είναι εκτεθειμένες στο ήλιο και πιο συχνά στην άκρη της μύτης, στο μέτωπο, στο κάτω χείλος και στα χέρια.
    • Σε περιοχές του δέρματος που είχαν καεί, είχαν εκτεθεί σε χημικές ουσίες ή είχαν ακτινοβοληθεί ως ερυθρό σκληρό οζίδιο ή εξέλκωση, ή σαν μια λεπιδώδης βλάβη που μπορεί να αιμορραγεί ή να σκεπάζεται από εφελκίδα.
    • Είτε πάνω σε υγιές δέρμα ή να προέλθει από μία ακτινική υπερκεράτωση που θεωρείται προκαρκινική κατάσταση.

    Το ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα δίνει μεταστάσεις στους επιχώριους (τοπικούς) λεμφαδένες και πιο σπάνια σε παραμελημένες περιπτώσεις σε απομακρυσμένα όργανα.

  • Μελάνωμα

    Το μελάνωμα αποτελεί όχι μόνο τον πλέον κακοήθη δερματικό όγκο αλλά και έναν από τους πλέον κακοήθεις καρκίνους γενικώς.

    Έχει τεράστια σημασία η αναγνώριση των πρώιμων σημείων του μελανώματος επειδή υπάρχουν αρκετές πιθανότητας να είναι ιάσιμο με περιορισμένης έκτασης χειρουργική επέμβαση. Εάν το μελάνωμα διεισδύσει βαθιά στο δέρμα και φτάσει στα λεμφαγγεία και τα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στη δεύτερη στιβάδα του δέρματος (χόριο), συνήθως είναι αδύνατο να ιαθεί, αν και με τη χειρουργική μπορεί να επιτευχθεί μεγάλο διάστημα ελεύθερο νόσου. Μεγάλη σημασία έχει η παρακολούθηση ασθενών υψηλού κινδύνου από δερματολόγο καθώς και η επίσκεψη ασθενών που παρουσιάζουν κάποια αλλαγή σε προυπάρχοντες σπίλου.

    Αιτίες δημιουργίας μελανώματος

    • Η έντονη και περιστασιακή έκθεση σε έντονη ηλιακή ακτινοβολία που προκαλεί εγκαύματα παρά μαύρισμα.
    • Η κληρονομικότητα είναι αιτιολογικός και εκλυτικός παράγοντας, όπως συμβαίνει στο σύνδρομο δυσπλαστικών σπίλων, σε άτομα με ανοιχτού χρώματος τύπο δέρματος Ι και ΙΙ που παρουσιάζουν αυξημένη δυνατότητα ανάπτυξης ηλιακού εγκαύματος.
    • Προδιαθεσικούς παράγοντες μπορεί να αποτελέσουν ο χρόνιος ερεθισμός σπίλων και η ανοσοκαταστολή.
    • Ποσοχή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης καθώς μπορεί να υπάρξει ταχεία εξέλιξη της νόσου
    • Η λήψη αντισυλληπτικών δισκίων, τα περισσότερα από τα οποία περιέχουν προγεστερινοειδείς παράγοντες, έχει επίσης συσχετιστεί με αυξημένη συχνότητα εμφάνισης μελανωμάτων επιφανειακής ανάπτυξης.
    • Επιπλέον, το κακόηθες μελάνωμα μπορεί να προέρχεται από εξαλλαγή κακοήθους φακής, συγγενών σπίλων, η και επίκτητων μελανοκυτταρικών σπίλων.

    Πώς γίνεται η διάγνωση του μελανώματος

    • Με την απλή κλινική εξέταση (επισκόπηση)
    • Με την δερματοσκόπηση, δηλαδή εξέταση με ειδικό φακό που «φωτίζει» τις μικροσκοπικές λεπτομέρειες των σπίλων.
    • Με την χρήση ψηφιακής φωτογράφησης και ανάλυσης από τον ηλεκτρονικό υπολογιστή. Η μέθοδος αυτή εφαρμόζεται στο ιατρείο μας με ειδικό εξοπλισμό (MOLEMAX), που επιτρέπει την φωτογράφιση των σπίλων σε μία δεδομένη στιγμή και την σύγκριση των εικόνων αυτών σε μελλοντική εξέταση του ασθενούς για την ανίχνευση πιθανών αλλαγών σε αυτούς τους σπίλους.
    • Ειδικά για την διάγνωση του μελανώματος υπάρχει ο μνημοτεχνικός κανόνας A.B.C.D.Ε., από τα αρχικά των λέξεων Asymmetry, Border, Color, Diameter που αναφέρεται και στους σπίλους.

    Τρόπος θεραπείας του μελανώματος

    Η σύγχρονη θεραπευτική αντιμετώπιση του μελανώματος είναι

    • Η χειρουργική αφαίρεση.
    • Για τους υπόλοιπους καρκίνους του δέρματος, μπορεί να εφαρμοστούν και άλλα είδη θεραπείας, εκτός της χειρουργικής επέμβασης, όπως η ακτινοθεραπεία, λέϊζερ, κρυοπληξία, φωτοδυναμική θεραοπεία και χορήγηση ανοσοτροποιητών και κυτταροστατικών, και είναι εξατομικευμένη για κάθε περίπτωση. Συνήθως η χειρουργική προσέγγιση του μελανώματος γίνεται σε δύο φάσεις. Πρώτα αφαιρείται η βλάβη, γίνεται ιστολογική εξέταση και, αφού επιβεβαιωθεί η κακοήθεια, γίνεται συμπληρωματική αφαίρεση για καλύτερο καθαρισμό της περιοχής. Αν η ιστολογική εξέταση δείξει αυξημένη διείσδυση μελανώματος στο δέρμα ( αυξημένο «πάχος»), τότε πολλά κέντρα προχωρούν στην βιοψία λεμφαδένα «φρουρού», προκειμένου να εξετάσουν αν έχουν προσβληθεί οι γειτονικοί λεμφαδένες.
    • Σε περίπτωση που υπάρχει προσβολή λεμφαδένων, γίνεται ολική αφαίρεση (λεμφαδενικός καθαρισμός), και ο ασθενής τίθεται σε προφυλακτική θεραπεία με ανοσολογικούς παράγοντες ή συνδυασμό ανοσοθεραπείας και χημειοθεραπείας.
  • Θεραπεία καρκίνου του δέρματος

    Η θεραπεία μικρών εντοπισμένων οζωδών βασικοκυτταρικών καρκινωμάτων μπορεί να γίνει με κρυοθεραπεία δηλαδή ψεκασμό τους με υγρό άζωτο.

    Μικρές βλάβες μπορεί να ανταποκριθούν σε τοπική θεραπεία με αντινεοπλασματικούς παράγοντες όπως η κρέμα ιμικουιμόδης (aldara) ή 5 φθοριοουρακίλης.

    Πιο μεγάλα ογκίδια ή καρκινώματα που έχουν υποτροπιάσει θα πρέπει να αφαιρούνται πάντα χειρουργικά και να εξετάζονται στο μικροσκόπιο.

    Η χειρουργική μέθοδος με αφαίρεση των ογκιδίων σε υγιή όρια και η ιστολογική εξέταση είναι αυτή που συνιστάται. Η χειρουργική αφαίρεση είναι αυτή που θα οδηγήσει σε πλήρη ίαση και θα μειώσει δραματικά τον κίνδυνο υποτροπής.

    Σε μεγάλα ογκίδια που καταλαμβάνουν μεγάλη έκταση μπορεί να χρειαστεί τοποθέτηση δερματικού μοσχεύματος στην περιοχή της εξαίρεσης της βλάβης.

ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ

 

Ενδιαφέρομαι για περισσότερες πληροφορίες

About: Καρκίνος του Δέρματος

[recaptcha]